Τον ιστότοπο διαχειρίζονται οι συμμετέχοντες του σεμιναρίου Αφήγηση Ζωής

18.2.16

2 σχεδόν χρόνια μετά το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής. Του Κωνσταντίνου Κατσίμπρα




Τελικά 2 σχεδόν χρόνια μετά το σεμινάριο Αφήγηση Ζωής, διαπιστώνω ότι το πιο σημαντικό που κατάφερες Κρυσταλία είναι ότι μας έκανες να γράφουμε (θυμήθηκα την άσκηση αυτή που είχα γράψει, καθώς η μητέρα μου πρόσθεσε μια splatter λεπτομέρεια, που την αφηγούμαι μόνο κατίποιν παραγγελίας!).

Κωνσταντίνος Κατσίμπρας / 09 / 12 / 2013

Παιδικό παραμύθι ή ιστορία που μου άρεσε όταν ήμουν παιδί

Πάντα είχα πρόβλημα με το γεγονός ότι δεν είχα ταυτιστεί πολύ με κάποιο παραμύθι ως παιδί. Υπήρχαν βέβαια κάποιες splatter ιστορίες που μου έλεγε κυρίως η γιαγιά μου και ανακάλυψα αργότερα ότι ήταν διαμάντια της λαϊκής μας παράδοσης. Δυστυχώς δεν τις θυμάμαι πια ολόκληρες, αλλά ευτυχώς υπήρξαν άλλοι που διέσωσαν τους περισσότερους από αυτούς τους λαϊκούς μύθους.
Ζήλευα επίσης την φαντασία των συγγραφέων να δημιουργούν φοβερές ιστορίες απ’ το τίποτα. Για να διαπιστώσω με τα χρόνια ότι οι λαϊκοί μύθοι ενέπνευσαν μερικά από τα μεγαλύτερα έργα που δημιούργησαν. Κατάλαβα ότι το μυστήριο που μου ενέπνεαν κι εμένα όταν τους άκουγα θα πρέπει να λειτούργησε λυτρωτικά στην αναζήτηση της αρχικής τους έμπνευσης. Ένα μυστήριο το οποίο κυρίως προήρχετο από την άγνοια σχεδόν πάντα του αρχικού τους δημιουργού. Η γιαγιά μου έπαιρνε σοβαρό ύφος για να μας πείσει ότι όλα αυτά είναι αληθινά. Η μητέρα μου πάλι αρκούταν να σημειώσει ότι ήταν βγαλμένα μέσα από την ζωή, με σκοπό πάντα της ιστορίας την διδαχή, κάτι που εμάς δεν μας καλάρεσε.
Για να μας πείσει λοιπόν αντιπαρέβαλε αληθινές ιστορίες της οικογένειάς της, άλλες που έζησε κι άλλες που της διηγήθηκαν γονείς και παππούδες. Κάπου εκεί μάλλον κόλλησα, γιατί έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον να ξέρεις πού διαδραματίστηκαν και τα πρόσωπα που συμμετείχαν σ’ αυτές! Έτσι κι αλλιώς μου ακούγονταν σαν παραμύθια ιστορίες που πήγαιναν μέχρι και 100 χρόνια πίσω.
Όπως του προπάππου μου του Πανάγου και του αδερφού του Γιάννη, ακριβώς 100 χρόνια πριν σ’ ένα άγριο ορεινό τοπίο στα όρια Μεσσηνίας – Αρκαδίας. Πέτρα και Θεός. Ανάμεσα στα δύο μοίραζαν την λιτή και σκληρή τους ζωή, την πέτρα που πάλευαν ολημερίς για να καλλιεργήσουν και τον Θεό που πίστευαν ότι κάποια μέρα θα συναντήσουν. Και τον συναντούσαν συνήθως πάνω σε μια πέτρα ή από μια πέτρα. Ενίοτε κι από σφαίρα, μαχαίρι ή γκρεμό, πάντως πάνω σε πέτρα θα κατέληγαν σίγουρα!
Γι’ αυτό διάλεξαν άλλωστε εκείνο το μέρος να οχυρωθούν κυνηγημένοι από τους Τούρκους μετά τα Ορλωφικά στην Μάνη απ’ όπου κατάγονταν. Η Μάνη εκείνη την εποχή ήταν ξακουστή για δύο κυρίως πράγματα: τις πέτρες της και τις βεντέτες της. Οι πρόγονοί μου έμειναν πιστοί και στα δύο.
Ο Πανάγος δεν ήταν τέτοιος άνθρωπος. Νοικοκύρης και πάτερ-φαμίλιας, όλης όμως της φαμίλιας με την μανιάτικη έννοια. Αδέρφια, ξαδέρφια και όλο το καλό και κακό συναπάντημα σε λίγα μικρά πέτρινα σπιτάκια με μικρά παράθυρα και κοινές αυλές, οχυρωμένα εξωτερικά με μαντρότοιχους. Έπρεπε να φροντίζει για όλους κι άφησε τον εαυτό του τελευταίο, να φτάσει να παντρευτεί στα σαράντα του. Σαν πετυχημένος οικογενειάρχης αλλά και επαγγελματίας αγρότης που ήταν, δικαιούταν την καλύτερη. Και την πήρε, μόνο που δυσκολεύτηκε λίγο να την βρει την ημέρα του γάμου τους, καθώς ως συνηθισμένη 13άχρονη είχε πάει με τις φίλες της να στήσουν πλάκες (παγίδες) για πουλάκια…
Την είχε κυρά κι αρχόντισσα όμως την μικρή κυρά-Χρυσσούλα. Δεν της έλειψε λένε τίποτα, το σπίτι της, το φαγητό της, οι κουβέρτες της και μια καλή θέση το βράδυ στο πάτωμα κοντά στο τζάκι. Άσε δε που της έμαθαν τις δουλειές του σπιτιού και την βοηθούσαν οι αρκετές αδερφές και ξαδέρφες που γυρόφερναν μέσα κι έξω από το σπίτι. Ό,τι χρειαζόταν δηλαδή μια νέα νύφη εκείνη την εποχή για να είναι ευτυχισμένη. Και φυσικά παιδιά, τα οποία επίσης δεν τους έλειψαν.
Ένα από τα αρσενικά όμως ξαδέρφια που έμπλεκαν στα πόδια της απέβη τελικά μοιραίο για την νεοσύστατη οικογένειά της. Έκανε το σφάλμα να ερωτευτεί την λάθος κοπέλα, ή για την ακρίβεια από την λάθος οικογένεια. Τα χωράφια τότε ελάχιστα και γεμάτα πέτρες. Συνήθως μ’ αυτές έλυναν και τις διαφορές τους, με οδυνηρά πολλές φορές αποτελέσματα. Το άσυλο όμως που προσέφερε ο Πανάγος στο ερωτευμένο ζευγάρι, δεν ξεπλενόταν με πετροπόλεμο.     
Ήταν ακόμη χειμώνας όταν γυρνούσαν σπίτι τους το βραδάκι μαζί με τον αδερφό του το Γιάννη, φορτωμένοι με ξύλα. Τα στενοσόκακα και το ημίφως έκρυβαν τα δύο νεαρά παιδιά με τα όπλα στα χέρια που τους περίμεναν πίσω από έναν μαντρότοιχο σε μια γωνιά του δρόμου. Ήταν ο 18χρονος αδερφός και η 19χρονη αδερφή της απαχθείσας. Αφού οι γονείς τους δίσταζαν, αποφάσισαν εκείνοι που ακόμη το αίμα τους έβραζε να καθαρίσουν το όνομα της οικογένειας. Όταν σιγουρεύτηκαν για την σωστή απόσταση, ξεπρόβαλαν τους κοίταξαν για λίγο και πυροβόλησαν. Σίγουρα φοβισμένοι, δεν πήγαν να ελέγξουν. Η κυρά Χρυσούλα μαυροφορέθηκε νεότατη, αλλά ο νεώτερος Γιάννης αποδείχτηκε δυνατότερος.
Τα τελευταία λεφτά της οικογένειας ξοδεύτηκαν για την θεραπεία του στην Αθήνα. Έξι μήνες έμεινε στην πόλη αλλά δεν ομολόγησε, ούτε στις αρχές ούτε στους δικούς του. Ήταν σκοτάδι δεν τους είδα, έλεγε. Χωρίς να το ξέρει κανείς, εμφανίστηκε κρυφά μια μέρα στο χωριό. Ήταν πια Σεπτέμβρης κι όταν τους συνάντησε ήταν φορτωμένοι με τα σπαρτά. Μόλις τον είδαν τον παρακάλεσαν να ξεφορτώσουν για να μην λερωθεί το πολύτιμο στάρι με αίμα. Το δέχτηκε κι ύστερα, με καθυστέρηση έξι μηνών, τους ανταπέδωσε τα πυρά.  Ήταν εύστοχος. Δικαιοσύνη. Την ίδια χρονιά μπάρκαρε για Αμερική.
Εντόπισα τα ίχνη του πριν από μερικά χρόνια στο εκπληκτικό site του Ellis island. Όταν ρώτησα την μητέρα μου αν ενδιαφερόταν να μάθει αν υπάρχουν απόγονοί του, με κοίταξε απορημένα και μου αποκρίθηκε: τι νόημα έχει τώρα πια;

    

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Σεμινάριο Αφήγηση Ζωής

H ζωή δεν είναι αυτή πoυ έζησε κανείς αλλά αυτή πoυ θυμάται και όπως τη θυμάται για να την αφηγηθεί. Gabriel García Márquez

Γράφω για να μην ξαναγράψω ποτέ.

Γράφω γιατί είμαι πολλά πρόσωπα.

Γράφω, για να μην ξαναϋπάρξουν αυτά τα πρόσωπα που είμαι,

αλλά ένα και μοναδικό πρόσωπο,

που δεν γράφει

Ελεονώρα Σταθοπούλου, Καλο αίμα κακό αίμα, εκδ. Eστία

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου